SAHTEKÂRLIK: Bir kişinin veya grubun önce güvenini kazandıktan sonra onu dolandırma girişimidir. Dolandırıcılar hileli davranışlarla bir kimseyi aldatarak mağdurun veya başkasının zararına kendisine veya başkasına yarar sağlarlar. “Sahtekârlar sadece diğer insanların yüzlerine maskeler takmaz kendi yüzlerine de takarlar.” Böyle insanların değerini ne söylediğine değil, nasıl yaşadığına bakarak anlarız. Gerçeği taklit etmek, yalan söylemek, kandırmak bunların en önemli özellikleridir. Bunlar kendileri gerçek olmadıkları için gerçeklerle yüzleşemezler. Bu tip insanlar her gün çoğalıyor. Toplum olarak çürüyoruz. Her tarafımız hile, yalan, dolandırıcılık ile dolu. Örnek mi; ilaçlarda, diplomalarda, davranışlarda, sınavlarda, atamalarda vb. hep sahtekârlık yapılıyor, yalan söylüyorlar. “Doğru ayağa kalkıncaya kadar yalan dokuz köyü gezermiş.” Doğru yanlış olmayanıdır. Gerçeğe dayanır. Yanlış ve yalan karşılığıdır. Eğitimde de hep söyleriz: Yanlışı düzeltmek zordur. Onun için çocuklara önce doğruyu gösterelim, diye uğraşırız. Ama ne oldu da bize bu toplum bu kadar bozuldu, yozlaştı? Yapay zekâ ile yapılanla, bilimsel sahtekârlıklarla karşılaşıyoruz. Kiminin sesi, görüntüsü ile insanlar kandırılıyor. Kim bilimsel olarak yapmadığı araştırmaları, deneyleri yapmış gibi göstererek kendisine doçentlik, profesör unvanları alıyor. Bunlara birde sahte diploma ile kazanımlar sağlayanlar var. “Söyledin onca yalan, her yeri ettin talan, şimdi arta kalan koca bir hiç oldu.” Siyasette, ekonomide, bilimde, eğitimdeki yalanlarla ülkemiz talan edildi. Yangınlar çıkarıldı, maden sahaları açıldı. Havamız, suyumuz, doğamız, ormanlarımız zeytinliklerimiz elimizden gitti. Maden sahalarına ağaç dikilecekti, yanan yerler yeşillendirilecekti, nerede? Hepsi yalan oldu. “Çok konuşsan da yalandan, çok kazansan da haramdandır.” Fazla konuştukça, araya bir yemin sıkıştırsan da yalan bir gün ortaya çıkar, birden zengin olursan nereden buldun diye araştırılır.  “Çok mal haramsız, çok söz yalansız olmaz” O kadar çok düşünüyorum ki, bir önce söylediğim söz doğrulansın, diye. Ama belli yerde açık veriliyor. Yalan, güven ve emniyeti, huzur ve itimadı yok ediyor. Kimse birbirine güvenmiyor. İnanmıyor. Yalan öyle yerleşmişti ki dilimize “Doğruyu söylemek gerekirse” diye bir cümle koyarız konuşmalarımız arasına. Mahkemelerde itirafçılar çoğaldı. Yalan söyle diğerini suçla kendini kurtar. “Doğruyu söyleyip zincire vurulmak, yalan söyleyerek zincirden kurtulmaktan iyidir.” Piyango ödülü, iş teklifi, hapisten çıkarma, parti üyeliği, para kazandırma yalanları, dolandırıcılığın sahtekârlığın değişik örnekleridir. YALAN SÖYLEMENİN EN BÜYÜK SEBEBİ: KORKAKLIKTIR.