Cumhuriyetin 100. yılı nedeniyle çalışmayan emeklilere tek seferlik ödenen 5.000 liralık ikramiyenin kapsamı dışında kalan emekli çiftçilerle ilgili yeni bir düzenleme yapılacağı belirtiliyor.
Daha önce üretim faaliyetleri nedeniyle Çiftçi Kayıt Sisteminde (ÇKS) kayıtları bulunan; ancak bugün herhangi bir üretim faaliyeti olmayan, sayıları yaklaşık 1,5 milyonu bulan çiftçiler, 1 Ekim 2023 tarihine kadar çalışmayan emekliyi kapsayan ikramiyeden yararlanamadı.
İşte bunun üzerineçiftçilerin büyük bölümü, ÇKS kayıtlarını sildirmek için ziraat odalarında kuyruk oluşturdu. Bunun yanı sıra SGK’ ya giderek dilekçeler verdi. Şikayetlerini siyasi arenada da sürdüren çiftçilerin durumu incelendiğinde mağduriyetleri nedeniyle yeni bir düzenleme yapılması gündeme geldi.
TORBA TEKLİFE GİRECEK
Konuyla ilgili olarak Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın son Rize programı sırasında da çay üreticileri aynı şikayeti gündeme getirdi. AK Parti grup yöneticilerinin sıkıntının ÇKS kayıtlarından kaynaklandığını bildirdiği Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’la bir araya gelerek problemi çözmeleri talimatını verdi.
AK Parti kaynakları, emekli çiftçilerin ikramiye alabilmeleri için düzenleme yapılabileceğini ve bunun bütçe görüşmelerinden önce bir torba teklifle TBMM Genel Kuruluna gelebileceğini belirtiyor.
ÇİFTÇİ KAYIT SİSTEMİ YANINDA BAŞKA MAĞDURLAR DA VAR
Aslında çiftçilik ömür boyunca yapılan bir iş, bu sebeple çiftçi kayıt sistemine her durumda girmek gerekiyor. Ya ürün alımı ya da ürün satımı nedeniyle sisteme giriş yapıldığı ve bu kayıtlar da kişinin çalışmasına karine teşkil ettiği ve bu kayıtlara göre sistemde aktif ve pasif ayrımı yapılmadığı için herkes çalışan olarak görülüyor. Bu itibarla kayıtlar esas alındığında kaydı bulunanlar emekli ikramiyesi alamadı. Hatta hiç aktif olmayan sadece kayıt yaptırmış olanlar da emekli ikramiyesi alamayınca ortalık karıştı.
Ancak bununla birlikte emekli olup ta şirket ortaklığı devam edenlere de ikramiye verilmedi. Çünkü şirket ortaklığı kişinin halen çalıştığına karine teşkil ediyor. Hatta yıllar önce şirket kurmuş, şirketi unutmuş, şirket tasfiye sürecine girmiş, ancak sicilden silinememiş, yani tasfiye edilmediği için hala açık görünüyor. Bu durumda da emekliler mağdur oldular. Çünkü bu kişiler de çalışmadıkları halde emekli ikramiyesi alamadılar.
YAPILAN DÜZENLEME HATALI MI?
Yapılan düzenlemede çalışan emekliler denildiği için bu kayıtlara göre emeklilerin çalıştığı için ikramiye alamamaları söz konusu olmuştur. Düzenlemenin amacı çalışmayanlar olduğu halde gerçekte çalışmadığı halde kaydı olduğu için çalışıyor olarak görünen emekliler de böylece ikramiye alamadılar.
Ancak Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi olarak çalışanlar şeklinde düzenleme yapılsaydı, bu tür sorunlar yaşanmazdı. Çünkü 4/a ya tabi çalışmaya devam eden emeklilerden SGDP kesilirken, emeklilerin 4/b ye tabi çalışmaları halinde SGDP kesilmemektedir.Bu durum gözetilerek yasal düzenleme yapılmış olsaydı, gerçekten çalışıp çalışmadığı ayrımı daha net yapılabilirdi.
Sonuç olarak yapılan düzenleme hatalı olmasa da ayrım yapılmadığı için sonuçta mağduriyet yaratılmış olduğu için düzeltilmesi de hakkaniyete uygun olacaktır.