2024 yılı Emekliler Yılı olarak ilan edildi. Ancak emekliler yapılan artışlara rağmen düşük aylıklar almaya devam ediyor.  Burada en önemli sorun emeklilerin aylıklarının düşük olması ve kök aylıkları 10 bin TL nin altında olan yaklaşık 5 milyon emeklinin aylıklarının 10 bin TL ye tamamlanmasıdır. Zira SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin ek zamları TBMM’ de yasalaştı. Ancak emekliler ocak ayında maaş zam farklarını alamadılar. Şubat ayında ise hem yüzde 49.25’lik zammı alacaklar hem de alamadıkları yüzde 11.68’lik zam farkını alacaklar. Ek ödemeler şubat ayı itibarıyla yapılacaktır. İlave ödemeler ise maaş dönemi beklenmeksizin yatırılacaktır. KÖK MAAŞI 10 BİN TL’NİN ALTINDA KALANLAR Zamlı kök aylıkları 10 bin TL’nin altında kalanların aylıkları 10 bin TL’ye tamamlandı.  Bu nedenle Kök aylık ile en düşük emekli aylığına dair bir düzenleme yapılması gerekiyor. Kök aylıklar en düşük emekli aylığına eşitlenmelidir. Bir başka deyimle alt sınır aylık 10 bin TL olursa bundan sonra yapılacak zamlar daha anlamlı hale gelecektir. Çünkü yaklaşık 5 milyon emeklinin en düşük emekli aylığı aldığı biliniyor. Bu düzenlemeyapılırsa  birçok vatandaşı etkileyecektir.  Belirli bir zaman sonrasında en düşük emekli aylığının kök aylığa eşitlenmesi de mümkün olacaktır diye düşünüyorum. EMEKLİLİKTE İKİ ÖNEMLİ DÜZENLEME YAPILMASI BEKLENİYOR Ev hanımlarının şu anda primleri en düşük 6 bin 400 TL, en yüksek ise 48 bin TL civarında. Bu yasalaşırsa devlet prim tutarının 3’te 1’ini karşılayacak. Burada ev hanımlarının daha az prim ödeyerek emekli olabilmesinin önü açılacak. Aslında daha önce sağlık sigortası primi ödeme zorunluluğu yoktu. Bu itibarla eşlerden sağlık yardımı alınıyordu. Bu durum ev hanımlarının sadece uzun vadeli sigorta primi ödeyerek emekli olmalarına imkan veriyordu. Bu itibarla bu düzenleme yapıldığı takdirde eskiden olduğu gibi daha az prim ödemiş olacaklar. BAĞ-KUR SİGORTALILARININ 7200 GÜN PRİMİ Bu yıl çözüm bekleyen ve yapılması gereken düzenlemelerden birisi de Bağ-Kur sigortalılarının 7200 prim ödeyerek emekli olmalarının sağlanması olacaktır. EYT de YAŞ sınırı kalksa da 9000 gün prim ödemesi gereken Bağ-Kur sigortalıları mağdur oldu. Çünkü SSK sigortalısı 5600 gün üzerinden emekli olabiliyor iken Bağ-Kur sigortalısından 7200 gün prim ödese dahi emekli olamaması büyük bir eşitsizlik yaratmış oldu. Üstelik 10.500 gün prim ödeyen Bağ-Kur emeklisi de en düşük aylık olan 10 bin TL aylık alıyorken, 3600 gün prim ödeyerek emekli olan SSK emeklisi de aynı aylık tutarını alması hakkaniyete de uygun değildir. Bu nedenle Esnafın 9000  gün prim ödeyerek emekli olması aynı sistemde haksızlık olarak yorumlanmaktadır. Bunun kademeli bir şekilde 7 bin 200 güne düşürülmesini gerekiyor. Ev hanımlarına prim desteği yakın zamanda yürürlüğe girecek ancak  Bağ-Kur’luların prim gün sürelerinin de yakın zamanda 7 bin 200’e düşürülmesi bekleniyor. EMEKLİLİK SİSTEMİ YENİDEN DÜZENLENMELİ 2008 yılında yapılan reform ile norm birliği sağlanması amaçlanmıştı. Ancak maalesef bu olmadı.  Bugün itibariyle EYT lilerle ilgili yapılan düzenleme sonucunda 1.850 bin kişi emekli oldu. Emekli yaşı 43 oldu. Yani reform ile 65 yaşında emeklilik denilirken, sistem daha da bozuldu. 2008 sonrası sigortalılar için 65 yaşında emeklilik hakkı varken EYT liler 43 yaşında emekli olunca sürdürülebilir bir emeklilik sisteminden da bahsedilmesi mümkün olmadı. Çünkü hiçbir AB ülkesinde 43 yaşında emeklilik hakkı olmadığı gibi, 65 yaş bile yeterli görülmeyip 67 yaşında emeklilik hakkı getirilmektedir. Bu nedenlerle önümüzdeki 20 yıl içerisinde aktif-pasif oranının 2 ye çıkması bile zor olduğundan sürdürülebilir bir emeklilik sisteminin gelecek yıllara ertelendiğini söyleyebiliriz.  Ortalama hayat beklentisi ülkemiz için de yaklaşık 80 yaş olduğu dikkate alındığında, 20 yıl prim alınan 43 yaşında emekli olan kişinin ortalama olarak 37 yıl aylık alacağı da unutulmamalıdır. AB ülkelerinde ise tam bunun tersi bir durum söz konusudur. Buna rağmen sigortalıların prim ödeme gün sayılarına ve tutarına orantılı bir aylık bağlama sistemi geliştirilmelidir.