Memur emeklilerinden sonra SSK ve Bağ-Kur emeklilerine de %49,25 oranında zam yapılmış oldu.Ancak buna rağmen kök aylıklarla ilgili sonunun çözümü için alt sınır aylığı getirilmelidir. Çünkü 5510 sayılı Kanun öncesinde alt sınır aylıkları bulunduğu gibi aylık bağlama oranları %65 oranında idi.
5510 sayılı Kanunla birlikte aylık bağlama oranları düşerken alt sınır aylığı kavramı da ortadan kaldırıldı. Böylece düşük emekli aylıkları meydana geldi.
Özellikle reform esnasında bizatihi komisyon başkanı olarak çalıştığım sırada T.B.M.M de bu konu dile getirilmiş ve bilinmekteydi.
Ancak aktüeryal dengelerin sağlanması ve bütçe açıklarının daha doğrusu sosyal güvenlik açıklarının azaltılması amacıyla bazı çalışmalar yapılmıştır. Bunlardan birisi de aylık bağlama oranlarının yıl bazında yüzde 2 olmasıdır.
Daha önce yüzde 65 oranının altında aylık bağlanmazken, 20 yıllık çalışmanın sonunda yüzde 40 oranında aylık bağlanacağı da dikkate alındığında gittikçe bu sorun büyüyecektir.
Şu andaki sorunun kaynağı tamamıyla kök aylıkların düşük kalması olup, refah paylarının da aylıklara eklenmemesi nedeniyle her yıl aylıklar düşmektedir. Örneğin 10 yıl önce emekli aylığı bağlanmış olan kişinin o tarihte emekli aylığı her yıl düşerek yaklaşık olarak yüzde otuz daha düşük emekli aylığına dönüşmektedir.
Bu sebeplerle ivedilikle KÖK aylıklar artırılmalı ve refah payı verilmelidir. Aksi takdirde sürekli olarak emekli aylıkları tabanı da çok düşük kalacaktır. Sosyal Devlet ilkesi gereğince emekli aylıkları asgari ücretin altında kalanlara sosyal yardım niteliğinde ödeme yapılması da düşünülebilir. Ancak günümüz itibarıyla ülkemizde 43 yaşında emeklilik sistemi getirilmesi ve aktif pasif oranının yani çalışanların emeklilere oranının yüzde 1.60 a düşmesi nedeniyle sosyal güvenlik açıkları daha da büyüyerek devam edecek ve bütçe de açık verecektir.
2024 YILI OCAK AYINDA EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞI
Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, SSK ve Bağ-Kur emeklisine ilave yüzde 5 artış yapılacağı müjdesini vermiş, artış oranı yüzde 37,57’den yüzde 42,6’ya yükselmişti.
Yine Cumhurbaşkanımız Sayın Tayyip Erdoğan’ın talimatı ile SSK ve Bağ-Kur emeklisine bir ek zam daha yapıldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Işıkhan, “SSK ve Bağ-Kur emeklilerimizin emekli aylıklarındaki artışı ocak ayı itibarıyla yüzde 49,25’e yükseltiyoruz” açıklamasını yaptı.Böylece memur emeklileri ile SSK ve Bağ-Kur emeklileri aynı oranda zam alacak.
Ocak 2024 itibariyle ilk 6 ay için emekli maaşlarında aynı oranda artış sağlanmış oldu. Teklif ResmiGazete’de yayımlandıktan sonra oluşan aylık farkları 1 haftada ödenecek.”
EN DÜŞÜK KÖK AYLIK ARTIYOR BAĞ-KUR EMEKLİLERİ
2023’ün ikinci yarısında Bağ-Kur emeklilerinde en düşük kök aylık ek ödeme dahil 6 bin 820 lira 84 kuruş idi. Bu aylık bu ay maaş gününde yüzde 37.57 zam ile 9 bin 383 lira 43 lira olarak ödeniyor. Yüzde 49.25 zam ile 10 bin 180 lira 10 kuruşa çıkacak, 796,67 lira ek zam farkı verilecek.
Bağ-Kur tarım emeklilerinde de 5 bin 420 lira 18 kuruş olan ek ödeme dahil en düşük kök aylık yüzde 37.57 artışın yansıtılmasıyla 7 bin 456 lira 54 kuruşa çıktı. Bu emeklinin hesabına 7 bin 500 lira yatırıldı. Zam oranının yüzde 49.25’e yükseltilmesiyle yeni kök aylık 8 bin 89 lira 62 kuruş oldu. Bu maaşı alan emekliye artık her ay bin 910 lira 38 kuruş ‘5510 Ek 19’ ödemesiyle birlikte 10 bin lira yatırılacak. Hesabına bu ay 7 bin 500 lira yatırıldığı için haftaya 2 bin 500 lira ek zam farkı ödenmesi söz konusu olacak.
SSK EMEKLİLERİ
2000’den sonra emekli olan SSK’lılarda 4 bin 721 lira 80 kuruş olan ek ödeme dahil en düşük kök aylık yüzde 37.57 zamla 6 bin 495 lira 77 kuruşa çıkarken, bu ay ödemesi 7 bin 500 lira olarak yapıldı.
Bu maaş yüzde 49.25 artışla 7 bin 47 lira 28 kuruş olurken, bu maaş ı alanın ödemesi her ay 3 bin 266 lira 72 kuruşluk ‘5510 Ek 19’ ödemesiyle 10 bin liraya tamamlanacak. Hesabına bu ayki maaş gününde 7 bin 500 lira yatırıldığı için yasa çıkınca 2 bin 500 lira ek zam farkı ödenmesi söz konusu olacak.
2000’den önce emekli olan SSK’lılarda ise 7 bin 616 lira 48 kuruş olan ek ödeme dahil en düşük kök aylık yüzde 37.57 artışın yansıtılmasıyla 10 bin 477 lira 99 kuruş olarak hesaplandı. Yüzde 49.25 artışla 11 bin 367 lira 60 kuruşa ulaşacak, 889,61 lira ek zam farkı verilecek.
EMEKLİLER NE KADAR EK ZAM FARKI ALACAK ARALIK MAAŞI: 7.500,00
Yüzde 37.57 zamlı maaş: 10.317,75
Yüzde 49.25 zamlı maaş: 11.193,75
Ek zam farkı: 876,00
ARALIK MAAŞI: 7.600,00
Yüzde 37.57 zamlı maaş: 10.455,32
Yüzde 49.25 zamlı maaş: 11.343,00
Ek zam farkı: 887,68
ARALIK MAAŞI: 7.700,00
Yüzde 37.57 zamlı maaş: 10.592,89
Yüzde 49.25 zamlı maaş: 11.492,25
Ek zam farkı: 899,36
Emekli aylıkları tutarlarına göre bu hesaplama yapılabilir.