Son yıllarda asgari ücrete yapılan zamlar ile ortalama ücretler arasındaki makas kapanıyor. Çünkü özellikle asgari ücrette yapılan zam oranı yüksek ücretlere aynı oranda uygulanmıyor. Haliyle de aradaki makas gittikçe kapanmaktadır. MEMURLAR   Memurlar da durum aynı olduğu için memurlara verilen zam oranı unvanlı grup olarak bilinen üst gruba uygulanmadığı için alınan maaşlarda da makas kapanıyor. İlk başta sorun olmaz denilen bu uygulama nedeniyle adaletsizlik oluşuyor. Unvanlı ve sorumluluk alan bir birim amiri ile altındaki kişi arasında maaş bakımından az bir fark kaldığı için de sorun oluşturuyor. EMEKLİLER   Emekliler de durum aynı aslında. Çünkü 3600 gün prim ödeyen emekli ile 10.500 gün prim ödeyen emekli aynı aylığı alıyor. Bu durum da emekliler arasında hakkaniyete uymuyor. Bu itibarla asgari ücretle veya ortalama ücretle çalışan milyonlarca kişi ile işverenin gözü yeni asgari ücretin ne olacağına çevrilmiş durumda.Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın çağrısıyla 2024 yılında uygulanacak asgari ücreti belirlemek için aralık ayının ilk günlerinde toplanacak. Ülkemizde asgari ücretle ortalama ücretler son yıllarda bir birineyakın seyrediyor. Ortalama ücretlerdeki artışın asgari ücretteki artışın altında kalması nedeniyle ikisi arasındaki makas giderek daraldığı için son bir yıldır ortalama ücretlerin de asgari ücrete paralel arttığı görülüyor. ASGARİ ÜCRETTEKİ ARTIŞ ORTALAMA ÜCRETTE NE KADAR ARTIŞ YARATMIŞ   Merkez Bankası’nın temmuz ayında açıklanan üçüncü enflasyon raporunda, asgari ücretteki her 1 puanlık artışın ortalama ücretlerde 0,93 puanlık artışa karşılık geldiği belirtildi. Buna göre, asgari ücretteki 10 puanlık artış ortalama ücretlerde 9,3 puan; asgari ücretteki 50 puanlık artış ise ortalama ücretlerde 46,5 puanlık artış sağlıyor. Ancak Merkez Bankası bu hesaplamayı, Türkiye İstatistik Kurumu’nun Hanehalkı İşgücü Anketi mikro veri setine dayanarak yapıyor. Söz konusu veri setinde kayıt dışı çalışanlar da yer alıyor. SGK VERİLERİNE GÖRE ÜCRETLER Sigortalı çalışanların ücret bilgilerini ise Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan bildirimler gösteriyor. Bu nedenle bu verileri SGK istatistiklerinde görmek mümkün bulunuyor. SGK’ya çalışanlar için bildirilen prime esas kazançlar bir anlamda brüt ücretleri gösteriyor.  Bazı işletmelerde daha az vergi ve prim ödemek için ücretlerin düşük gösterildiği biliniyor. Bu nedenle SGK’nın verilerini değerlendirirken bu gerçeği de dikkate almak gerekiyor. Ancak yine de bu veriler  asgari ücrete yapılan zammın ortalama ücretlere ne kadar yansıdığı konusunda önemli bir gösterge olarak yer alıyor. ORTALAMA KAZANÇ ZAMMI ASGARİ ÜCRET ZAMMINI GERİDE BIRAKTI? 2022 yılı ocak ayında 5.004 TL olan brüt asgari ücret 2022 temmuz ayında yüzde 29,31 oranında artarak 6.471 TL oldu. 2023 ocak ayında 10.008 TL’ye yükselen asgari ücret temmuz ayına göre yüzde 54.66, geçen yılın ocak ayına göre ise yüzde 100 oranında arttı. Bu yılın temmuz ayında ise asgari ücret ocak ayına göre yüzde 34,04, geçen yılın aynı ayına göre de yüzde 107 oranında arttı. Özel sektörde ücret zamlarının geriden geldiğini dikkate alarak SGK’ya mart ve ağustos ayları için bildirilen ortalama ücret verilerini karşılaştırıldığında; 2022 yılı mart ayında 8.002 TL olan aylık ortalama ücret, 2022 ağustos ayında yüzde 33,55 artarak 10.687 TL’ye yükseldi.  2023 mart ayında ise geçen yılın ağustos ayına göre yüzde 53,42, geçen yılın mart ayına göre de yüzde 105 oranında artarak 16.396 TL oldu. Bu yılın ağustos ayına geldiğimizde ise ortalama ücretler 22.693 TL’ye yükseldi. Bu, ortalama ücretlerin 2023 mart ayına göre yüzde 38,41, geçen yılın ağustos ayına göre ise yüzde 112 artış anlamına geliyor. Böylece asgari ücret artışının yüzde 107 olduğu son bir yıllık dönemde ortalama ücretlerdeki artış yüzde 112 olarak gerçekleştiğini görüyoruz. Ortalama ücretler 2022 yılı mart ayında asgari ücretin 1,60 katı iken 2022 ağustos ayında 1,65 oldu. Bu yılın mart ayında ortalama ücret asgari ücretin 1,64 katı iken, ağustos ayında 1,69 kata çıktı. 2006-2015 yılları arasında ortalama ücretler asgari ücretin 1,9 katından fazla idi. Hatta 2007 ve 2009 yıllarında ortalama ücretler asgari ücretin 2,1 katı düzeyine çıkmıştı. 5000 TL EMEKLİ İKRAMİYESİ Özellikle çalışanlara ikramiye verilmemesi nedeniyle Bağ-Kur kaydını sildirmeyen, şirket ortaklığı devam eden veya tasfiye edildiği halde kapanmayan kayıtlar nedeniyle bazı emekliler ikramiye alamadı. Ancak bunların içinde çiftçi kayıt sisteminde kaydı açık olanların da çalışıyor olarak kabul edilmesi nedeniyle ikramiye alamadıkları ortaya çıkıyor. Yine şirket ortaklığı yıllar önce kapanmadığı için sistemde açık olanlar yani sicil kayıtları bulunanlar da ikramiye alamıyor. Bunun dışındaki hatalar ise düzeltiliyor. Bunun yanı sıra emeklilerden çalışanların tespiti için SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primine ) ye tabi çalışanlara emekli ikramiyesi ödenmez denilse idi, bu sorunlar da ortaya çıkmazdı.